Hormóny

HORMONY ZLAZY s VNUT SEK.-mozog, hypotalamus, hypofiza,endokrinne zlazy,vykonne organy, cielove tkaniva: ROZD. LUD. HOR>>fenolove[fenol].-adrenalin, steroidne[steran]-testosteron ,kortikoidy, pohlavne, peptidove a  proteinove-inzulin, hor. adenohyfofyzi, glukagon, kalcitonin. MECHANIZMUS POS>>viazu sa na receptor cieloveho tkaniva a tym vznika porucha a tato dava signal na uskutocnenie urcitej vnutrob. reakcie, vzn.urc.lat.->posobi ako druhotny informator, prvotny inf-hormon. HYPOTALAMOVE hor.>> dostavaju sa krvov do hypofizy sposobuju: a)uvolno.hor .hypofyzi do krvi-liberiny RH 2)brzdia uvolnov.hypo. hor.-statiny RIH, somatoliberin, somatostatin. HOR adenohypofyzi>>  Somatotropny hor.>>stimuluje rast kosti a ovp. metabol., NEDO>nanizmus, NADP>gigantizmus, v dospelosti-akromegalia. Tyreotropny hormon TSH>>stimuluje cinnost SZ Adrenokortikotropny ACTH>>stim. cin. nadobliciek Gonadotropny>>syn. pohlav.hor. HOR hypofizy=oxitocyn,ocitocin[ovply. hlad.svalstvo maternice]vazopresin-adiuretin[ovplyv. krvny tlak a spatne vstrebavanie vody v oblickach]HOR SZ=tyroxin(T4),trijodtyronin(T3),kalcitonin.Tyroxin rast,dospievanie,ovplyv. intenzitu metaboliz.NADP-Basedowova chor., NEDO>v detstve-telesne,dusevne-kretenizmus. HYPOprodu.- je zapric. nedost. jodu, kapusta, kel, retkovka znizuju produkciu., pri nedos.sa zvacsuje SZ[STRUMA] kalcitonin-reguluje dlhodobu homeostazu Ca,
posobi aj na oblicky a zvysuje vyluc..

Na,K,Mg a fosfatu,Ca HOR Pristitne telieska-parathormon[PARATIRIN]-ovplyv metab. Ca a F v kostiach, NEDO>>krce, poklesn Ca v krv. okazme HOR pankreasu-zlaza s vnut. a vonkaj. sekre., inzulin, glukagon. INZulin-1 peptidovy hormon syntet.pripraveny v ucinnej podobe., synteti. sa v B bunkach langerhansovych ostrovcekoch FUNK>>>-regul.hlad.krvnej glukozy, ulahcuje prestup glukozy v krvi do inych tkaniv a podporuje tvorbu gly
kogenu. GLUkagon-zvys.hl.glukozy v krvi a podpor. odburavanie glykogenu na glukozu, tvori sa v alfa-bunkach, pri NEDO inzulinu sa zvys. glukoza v moci, diabetes HOR nadoblicky – KORA – produk. kortikoidy-derivaty steranu—steroidne hormonyzasah. do metab.sacharidov[glukokortikoidy-kortizol] a mineralnych latok[mineralokortikoidy]-aldosteron Kortizol – podp. tvorbu glykogenu v peceni ,protizapal. ucinok, syntetic. derivaty—tiez lieky DREN – Adrenalin , neradrenalin–
antagonista inzulinu a podp. rozklad glykogenu na glukozu, ovply. krvny tlak POH. HOR – derivaty steranu, muzske-A ndrogeny, zenske Gynekogeny – estrogeny[folikularne], gestageny[hormony zlt. telieska]ANdrogeny – anabolicky ucinok, zvysuju proteosyntezu v kost. svalstve HOR tymusu>>>syntet. sa vnom peptidy kt ovplyv. zakl. funk. bunk.imunity- T-lymfocity, tieto peptidy>>tymoziny TKANIVOVE HOR>>>histamin>ovplyv. stah. kapilar, alerg. reakcie, a ntihistaminika –lieky proti alergiam